Sáp ong: Những công dụng của sáp ong không phải ai cũng biết

Sáp tổ ong là loại nguyên liệu được sử dụng rộng rãi trong chăm sóc sức khỏe và làm đẹp. Tuy vậy, không phải ai cũng nắm được thành phần, tác dụng của sáp ong. Và nếu tò mò về những công dụng bất ngờ của nguyên liệu này, bạn đọc hãy khám phá ngay chia sẻ từ Cỏ Mềm dưới đây nhé!

Sáp ong là gì?

Sáp ong là phần được lấy ra sau khi thu hoạch tổ ong và bỏ đi lớp màng bao bên ngoài tổ ong. Có thể hiểu đơn giản là sáp tổ ong chính là nơi sinh sống của ong, có hình dạng như 1 khối lớn với nhiều lỗ nhỏ trên bề mặt. Ban đầu, sáp tổ ong không có màu mà trong suốt. Chỉ khi nó kết hợp với phấn hoa và keo ong, nó mới chuyển sang màu vàng hoặc nâu như khi bạn mua về sử dụng.

Sáp ong được phân thành 3 loại chính:

• Sáp chứa nhộng: Loại sáp này thường chiếm diện tích lớn nhất trong tổ ong. Nó không chứa mật ong và được sử dụng để nuôi dưỡng ấu trùng và ong non.

• Sáp chứa phấn hoa: Đây là phần tiếp giáp với phần chứa mật ong và phấn hoa. Sáp này là nơi dành để dự trữ thức ăn cho toàn bộ đàn ong.

• Sáp chứa bọng mật: Đây là nơi mà đàn ong sử dụng để lưu trữ mật ong.

Thành phần dinh dưỡng của sáp ong

Theo nhiều nghiên cứu, cần dùng khoảng 3kg mật ong và phấn hoa mới tạo ra được 1 kg sáp tổ ong. Do đó, sáp ong có giá trị dinh dưỡng không hề thua kém so với mật ong. 

Theo thông tin từ bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, sáp tổ ong chứa nhiều thành phần hóa học có lợi cho sức khỏe, bao gồm:

• Các axit béo và este.

• Flavonoid: Có đến 20 - 30 loại flavonoid khác nhau, trong đó phổ biến nhất là pinocembrin, galangin và chrysin.

• Các acid amin.

• Vitamin: Sáp ong chứa nhiều loại vitamin như B1, B2, A, E, D.

• Các khoáng chất: Canxi, magie, đồng, kẽm, sắt, mangan.

• Nicotinic acid, folic acid,...

• Cellulose và monosaccharide.

Công dụng của sáp ong không nên bỏ qua

Sáp ong có tác dụng gì? Sáp tổ ong có nhiều công dụng trong chăm sóc sức khỏe và làm đẹp. Cụ thể:

Công dụng của sáp ong với sức khỏe

Theo y học hiện đại, sáp tổ ong có những công dụng như:

• Giảm cholesterol trong máu: Sáp ong vàng có khả năng làm giảm nồng độ cholesterol trong máu, giúp duy trì sức khỏe tim mạch.

• Giảm đau hiệu quả: Sáp tổ ong được sử dụng để giảm đau, làm dịu các triệu chứng đau nhức cơ bắp và xương khớp.

• Chống viêm loét dạ dày và bệnh tiêu chảy: Các thành phần trong sáp ong có tác dụng làm dịu niêm mạc dạ dày và kiểm soát bệnh tiêu chảy.

• Nâng cao khả năng miễn dịch: Sáp tổ ong chứa nhiều dưỡng chất như vitamin B1, B2, A, E, D, acid amin, và khoáng chất như canxi, magie, đồng, kẽm, sắt, mangan, giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể.

Theo y học cổ truyền, sáp tổ ong còn được gọi là phong lạp, có vị ngọt, tính ấm và không độc. Nhiều người ăn sáp ong mật để cải thiện hệ tiêu hóa, tăng cường sức khỏe tổng thể và điều trị một số bệnh lý như:

• Chữa viêm họng: Hòa 4g sáp ong khô thành bột và pha tan trong nước, đem uống để giúp làm dịu tình trạng viêm họng.

• Trị bỏng ngoài da: Sáp ong nguyên chất có tính chất làm dịu da, đặc biệt tốt cho các vết bỏng nhỏ. Bạn có thể bôi một ít sáp tổ ong nhẹ nhàng lên vùng da bị bỏng để giúp làm dịu da và thúc đẩy quá trình lành vết thương.

• Trị hăm tã ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Với độ lành tính và giàu vitamin A, sáp ong có thể được sử dụng để bôi lên vùng da bị hăm tã ở trẻ. Việc này giúp giảm đau và nhanh chóng làm lành các vết hăm tã.

• Trị viêm xoang: Hãy ngâm khoảng 500g sáp tổ ong trong 2 lít rượu nếp trong vòng 3 tháng, sau đó uống mỗi ngày khoảng 10ml - 20ml. Đây là phương pháp dân gian giúp điều trị viêm xoang hiệu quả.

• Giảm đau nhức xương khớp: Bạn có thể ngâm rượu sáp ong rừng để uống hoặc sử dụng để xoa bóp, giúp giảm đau và sưng tấy xương khớp nhanh chóng, đặc biệt là đối với người cao tuổi.

• Trị viêm tai giữa: Xông tai bằng sáp ong theo quy trình: Chuẩn bị 10g sáp tổ ong, 20g rễ câu đằng đem sao vàng và 2 quả bồ kết đem nướng giòn. Sau đó đốt các nguyên liệu lên, xông tai để chữa viêm tai.

• Điều trị đau dạ dày và viêm đại tràng: Sử dụng 15g sáp tổ ong, 15g sơn dược cùng với 20g bạch truật, nấu trong 100ml nước, sau đó uống thay nước lọc mỗi ngày.

Công dụng của sáp ong trong làm đẹp

Sáp ong dùng để làm gì? Sử dụng sáp tổ ong trong các sản phẩm chăm sóc da và mỹ phẩm đang trở nên ngày càng phổ biến. Một nghiên cứu tại Đức đã phát hiện rằng sáp tổ ong có chất lượng tốt hơn so với một số sản phẩm chống nhiễm trùng da tương tự (thường chứa dầu khoáng) khi được sử dụng trong các quy trình chăm sóc da. 

Những công dụng cụ thể của sáp tổ ong trong làm đẹp là:

• Chữa mụn nhọt: Bạn có thể uống hỗn hợp sáp ong cùng phèn phi, đồng thời bôi mật ong trộn quế lên vùng da bị mụn nhọt để giúp làm dịu da và trị mụn một cách hiệu quả, đồng thời không gây đau nhức.

• Làm son dưỡng môi: Sáp tổ ong thường được sử dụng như một nguyên liệu chính để làm son dưỡng môi. Khả năng chống viêm của loại nguyên liệu này giúp bảo vệ và cung cấp dưỡng chất cho đôi môi. Các thương hiệu mỹ phẩm thường kết hợp sáp ong với những thành phần khác như hoa hồng, dầu oliu hoặc bạc hà để sản xuất son môi.

• Dưỡng ẩm và làm mềm da: Sáp tổ ong giữ nước và giữ ẩm cho da, giúp da luôn mềm mại và sáng bóng. Bạn có thể sử dụng nguyên liệu này như một loại kem dưỡng ẩm ban đêm hoặc ban ngày để cung cấp dưỡng chất cho da.

• Chăm sóc da: Bạn có thể kết hợp sáp ong với các nguyên liệu tự nhiên khác như dầu dừa, dầu oliu hoặc tinh dầu hạt jojoba để dùng làm kem dưỡng da ban đêm. Các sản phẩm trang điểm chứa sáp tổ ong cũng giúp bảo vệ da khỏi tác động của môi trường và ngăn ngừa lão hóa da.

• Kem chống nắng: Sáp tổ ong thường được sử dụng trong sản xuất kem chống nắng. Nó chứa nhiều chất chống oxy hóa và các hoạt chất giúp bảo vệ da khỏi tác động tiêu cực từ tia UV.

• Kháng khuẩn và chống viêm: Tính chất kháng khuẩn và chống viêm của sáp tổ ong được sử dụng để điều trị các vấn đề da như chàm, mụn, viêm da cơ địa hoặc dị ứng mỹ phẩm.

Ngoài những công dụng trên, người ta còn sử dụng sáp ong làm nến, chế tạo cung tên, bảo quản thừng chão, trám răng nha khoa (thời xưa),... 

Những lưu ý khi sử dụng sáp ong

Một số lưu ý bạn cần nhớ để bỏ túi cách sử dụng sáp ong đúng nhất:

• Cần tuân thủ liều lượng thích hợp vì sáp tổ ong có chứa mật ong nên khi dùng sẽ có nguy cơ tiếp xúc với C. botulinum - một chất có thể gây hại cho phụ nữ mang thai và trẻ em dưới 12 tháng tuổi.

• Sử dụng một lượng lớn sáp tổ ong có thể gây tắc nghẽn đường ruột (theo medlineplus.gov) và tăng đường huyết.

• Đối với những người có các vấn đề về sức khỏe như dị ứng thực phẩm hoặc tiểu đường, cần xem xét kỹ lưỡng, hỏi ý kiến chuyên gia trước khi sử dụng nguyên liệu này.

• Cách bảo quản sáp ong tốt nhất là bạn nên cho vào hũ thủy tinh, đậy kín nắp, tránh tiếp xúc với không khí, đặt ở nơi có nhiệt độ khoảng 21 – 26 độ C và tránh ánh nắng mặt trời. 

Có thể khẳng định sáp ong có nhiều công dụng đối với sức khỏe và sắc đẹp. Tuy nhiên, bạn cần tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi sử dụng nguyên liệu này, và cần dùng với liều lượng phù hợp.